Sprinkler là gì?

Đầu sprinkler là vòi phun nước trong hệ thống chữa cháy tự động. Khi nhiệt độ của đám cháy đạt ngưỡng kích hoạt chữa cháy của bộ cảm biến nhiệt, sprinkler sẽ được kích hoạt để chữa cháy. Mỗi sprinkler sẽ thực hiện đồng thời hai chức năng vừa là cảm biến nhiệt, vừa là vòi phun nước. Đầu phun chữa cháy sprinkler được phân bố theo tuyến ống và số lượng được quy định trên một diện tích thiết kế.

Có rất nhiều người lầm tưởng đầu sprinkler sử dụng trong hệ thống báo cháy cháy do nó có hệ thống cảm biến nhiệt, nên gọi nó là đầu báo cháy sprinkler. Tuy nhiên khái niệm đầu báo cháy sprinkler hoàn toàn không đúng. Vì sprinkler không có nhiệm vụ thông báo sự cháy, bộ phận cảm nhiệt được thiết kế để phục vụ mục đích tự động thông minh của sprinkler trong hệ thống chữa cháy.

Cấu tạo đầu phun Sprinkler

Các loại đầu phun sprinkler khác nhau có thể có cấu tạo không hoàn toàn giống nhau nhưng về cơ bản đều có thành phần chính như sau:

– Khung đầu phun (frame): là thành phần chính giữ cho các bộ phận của đầu phun sprinkler liên kết với nhau và kết nối với đường ống nước.

– Cảm biến nhiệt (heat sensitive operating): đây là bộ phận điều khiển xả nước; ở điều kiện bình thường nó giữ cố định chốt chặn (cap), không cho nước xả ra. Cảm biến nhiệt thường được sử dụng là ống thủy tinh chứa chất lỏng (tyco sprinkler bulb) hoặc là thanh kim loại dễ nóng chảy (spring arms)

– Chốt chặn hay khóa hãm (cap): có chức năng bịt kín lỗ phun nước không cho nước chảy ra khi đầu phun chưa được kích hoạt phun nước.

– Tấm định hướng (deflector): được lắp phía trên khung đầu phun và đối diện lỗ phun nước, có chức năng phân tán dòng nước từ lỗ phun nước, làm tăng hiệu quả chữa cháy và độ bao phủ của đầu phun. Các kiểu thiết kế tấm định hướng xác định kiểu lắp đặt đầu phun như: hướng lên, hướng xuống, hướng ngang…

Nguyên lý hoạt động của đầu phun Sprinkler

Đầu phun sprinkler thông thường có chốt chặn (cap) được giữ cố định bằng một cơ chế kích hoạt. Loại cơ chế kích hoạt phổ biến nhất là ống thủy tinh chứa chất lỏng giãn nở khi gặp nhiệt độ nóng. 

Chất lỏng này được thiết kế để giãn nở ở một nhiệt độ nhất định (57°C, 68°C, 79°C, 93°C…) và làm vỡ ống thủy tinh (tyco sprinkler protected glazing). Khi đó dưới áp lực nước phía sau làm cho chốt giữ (cap) rơi ra ngoài, cho phép nước phun ra lên tấm định hướng đã được thiết kế để phân tán dòng nước, phủ trực tiếp lên đám cháy.